Bida (hay billiards) không chỉ là trò chơi đơn thuần với bi và gậy. Đây là một môn thể thao đòi hỏi sự tinh tế, tập trung và kỹ năng. Bên cạnh đó, bida còn có rất nhiều biến thể, mỗi kiểu chơi lại mang đến trải nghiệm riêng biệt, phù hợp với từng đối tượng, không gian và trình độ người chơi.
Việc hiểu rõ từng thể loại sẽ giúp bạn không chỉ chơi đúng luật mà còn chọn được bàn, cơ, bi và chiến lược phù hợp. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá toàn bộ các biến thể bida phổ biến hiện nay, từ bida không lỗ đến bida lỗ – từ bida 3 băng cho đến snooker, nghệ thuật và cả các giải đấu danh giá thế giới.
Bida có mấy loại?
Tổng thể, bida được chia làm hai nhóm lớn:
-
Bida không lỗ (Carom) – Các thể loại bida không yêu cầu đưa bi vào lỗ.
-
Bida có lỗ (Pool) – Các thể loại bida yêu cầu đánh bi vào lỗ.
Mỗi nhóm lại bao gồm nhiều biến thể nhỏ với luật chơi và kỹ thuật khác nhau.
.jpg)
Bida không có lỗ: Trí tuệ và chiến thuật tinh tế
Bida libre – Tự do và dễ tiếp cận
Đây là biến thể phổ biến nhất của bida không lỗ, đặc biệt tại Việt Nam. Người chơi chỉ cần dùng bi cái đánh chạm vào cả hai bi mục tiêu là được tính điểm. Chính vì luật chơi không quá phức tạp, bida libre phù hợp với cả người mới lẫn người chơi giải trí.
Bàn chơi thường có kích thước vừa phải, dễ tìm thấy tại các quán bida. Thiết kế mặt bàn không có lỗ giúp bi lăn mượt mà và khó đoán, từ đó đòi hỏi người chơi phải tính toán đường đi thật kỹ lưỡng.
Bida 1 băng – Cú đánh tính toán chính xác
Thêm một biến thể thử thách hơn: Người chơi phải khiến bi cái chạm vào một trong các băng bàn (thành bàn) trước khi va vào bi còn lại để được tính điểm. Điều này đòi hỏi sự chính xác và cảm giác cơ cực tốt, khiến bida 1 băng trở thành bước đệm hoàn hảo trước khi đến với bida 3 băng.
Bida 3 băng – Sự đỉnh cao của kỹ thuật
Một trong những thể loại bida khó nhất, bida 3 băng yêu cầu bi cái chạm vào ít nhất 3 băng trước khi chạm đủ 2 bi mục tiêu. Điều này khiến mỗi cú đánh trở thành một tác phẩm nghệ thuật, kết hợp giữa toán học, vật lý và bản năng người chơi.
Bida 3 băng thường được chơi trên bàn lớn hơn, cơ nặng và bi có độ nhạy cao. Đây là thể loại được thi đấu chính thức ở nhiều giải đấu quốc tế.
Bida 4 bi – Luật mới lạ, hấp dẫn người chơi
Ra đời từ Hàn Quốc, bida 4 bi sử dụng 4 viên bi gồm 2 đỏ, 1 trắng, 1 vàng. Mỗi lượt đánh, người chơi phải thực hiện liên tiếp 3 cú đánh theo quy định thì mới được tính điểm. Lối chơi này thú vị, đòi hỏi sự kiên nhẫn và chiến thuật nhiều hơn tốc độ.
Balkline – Cấp độ khó của bida không lỗ
Với thiết kế bàn chia vùng (gọi là balk spaces), balkline hạn chế khả năng dồn bi vào một góc để ghi điểm liên tục. Người chơi phải di chuyển bi liên tục qua các vùng, tăng độ khó và chiến lược trong mỗi cú đánh. Đây là trò chơi được sinh ra để thử thách các cơ thủ chuyên nghiệp.
Bida nghệ thuật – Kỹ thuật đỉnh cao, cú đánh “mê hoặc”
Không giống bất kỳ thể loại nào khác, bida nghệ thuật đòi hỏi cơ thủ thực hiện 76 cú đánh đã được thiết kế sẵn, mỗi cú có độ khó tăng dần. Mỗi cú đánh thành công được tính từ 4 đến 11 điểm. Ai đạt tổng số điểm cao nhất sẽ chiến thắng. Đây là sân chơi của những người có kỹ thuật cao và tính sáng tạo đỉnh cao.
.jpg)
Bida có lỗ: Phổ biến và dễ tiếp cận
Bida 8 bi – Dòng phổ thông nhất
Còn gọi là bida sọc trơn, đây là biến thể phổ biến nhất. Người chơi chia nhau nhóm bi (sọc hoặc trơn), đánh hết nhóm của mình rồi đưa bi số 8 vào lỗ để giành chiến thắng.
Dễ học, dễ chơi và phù hợp với mọi đối tượng, bida 8 bi thường là bước khởi đầu của nhiều người chơi mới.
Bida 9 bi – Tốc độ và chiến thuật cao
Luật chơi yêu cầu người chơi phải đánh bi có số nhỏ nhất trên bàn trước, nhưng vẫn có thể kết thúc ván bằng cách đưa bi số 9 vào lỗ nếu đáp ứng điều kiện.
Tốc độ, tính chiến lược và yếu tố “lật kèo” khiến bida 9 bi cực kỳ hấp dẫn trong thi đấu chuyên nghiệp.
Bida One Pocket – Thử thách với 1 túi duy nhất
Mỗi người chơi chỉ có duy nhất một túi (lỗ) để đưa bi vào. Ai đưa đủ số bi vào túi của mình trước sẽ thắng. Đây là trò chơi đề cao phòng thủ, khả năng “gài bi” và kiểm soát bàn đấu. Bida One Pocket không dành cho người nóng vội.
Bida Bank Pool – Khi mọi cú đánh phải bật băng
Trong Bank Pool, mỗi cú đánh ghi điểm phải làm bi mục tiêu chạm ít nhất một băng trước khi vào lỗ. Luật chơi đơn giản nhưng cực kỳ khó, chỉ dành cho người đã có kinh nghiệm chơi lâu năm.
Bida Straight Pool – Tự do nhưng không dễ
Người chơi có thể đánh bất kỳ bi nào vào lỗ để ghi điểm. Tuy nhiên, sau mỗi lượt cơ, người chơi phải khai báo trước bi mục tiêu và lỗ mà mình định đưa bi vào. Chính điều này làm tăng độ “căng thẳng” trong từng lượt chơi.
Snooker – Môn thể thao quý tộc
Snooker sử dụng bộ bi gồm 15 bi đỏ và 6 bi màu khác nhau, mỗi bi có điểm số riêng. Cách ghi điểm phức tạp và bàn chơi lớn khiến snooker không dễ học nhưng lại vô cùng hấp dẫn. Đây là bộ môn rất được ưa chuộng tại Anh và các nước châu Âu.
Những giải đấu bida danh giá trên thế giới
Bên cạnh hình thức giải trí, bida còn có rất nhiều giải đấu lớn được tổ chức mỗi năm, thu hút hàng nghìn người theo dõi.
-
World Nine-ball Championships: Nơi quy tụ những cơ thủ hàng đầu thế giới.
-
U.S. Open 9-Ball Championship: Một trong những giải danh giá nhất tại Mỹ.
-
World Pool Masters: Dành cho các cơ thủ được mời thi đấu trực tiếp.
-
World Pool-Billiard Association Championships: Giải đấu lớn nhất do Hiệp hội Bida Thế giới tổ chức.
Các giải đấu này không chỉ là sân chơi cho các cơ thủ chuyên nghiệp mà còn góp phần đưa bida đến gần hơn với công chúng.
Nên chọn loại bida nào để bắt đầu?
Nếu bạn mới bắt đầu, hãy chọn bida 8 bi để làm quen cách cầm cơ, căn bi và tính toán hướng đánh. Sau đó, bạn có thể thử sức với bida 9 bi hoặc chuyển sang bida không lỗ như libre để trau dồi cảm giác cơ.
Khi đã có kỹ thuật vững, bạn có thể thử thách mình với bida 3 băng hoặc thậm chí là bida nghệ thuật – nơi mỗi cú đánh đều cần sự tinh tế và tính toán chi li..jpg)
Lời kết: Bida không chỉ là trò chơi, mà còn là nghệ thuật
Qua bài viết này, bạn có thể thấy rõ rằng bida là một môn thể thao vô cùng đa dạng. Mỗi thể loại bida là một phong cách chơi, một chiến thuật riêng, và là nơi thể hiện trình độ, bản lĩnh và sự đam mê của người chơi.
Dù bạn chơi vì giải trí hay thi đấu, điều quan trọng là hiểu rõ luật chơi, chọn đúng thể loại phù hợp và không ngừng rèn luyện kỹ năng. Bida không phân biệt tuổi tác hay giới tính – chỉ cần bạn có đam mê, cây cơ trong tay sẽ là công cụ để bạn tạo nên những cú đánh đỉnh cao.
-1.jpg)
